دولت گرجستان لایحه بودجه سال ۲۰۲۰ را با رقم پیشنهادی ۱۴.۲ میلیارد لاری (معادل حدود ۴.۷۷ میلیارد دلار یا ۴.۳۷ میلیارد یورو) به پارلمان این کشور ارائه کرد. این بودجه که نسبت به سال ۲۰۱۹ حدود ۹۰۰ میلیون لاری افزایش دارد، از سوی دولت به عنوان «بودجهای شهروند محور» معرفی شده است؛ زیرا بخش عمده منابع مالی آن به بهبود معیشت مردم، افزایش حقوق بازنشستگان، تقویت آموزش، زیرساخت و سلامت اختصاص خواهد یافت.
تمرکز دولت بر حمایت از شهروندان
رییس کمیته بودجه و دارایی پارلمان گرجستان در توضیح ساختار بودجه ۲۰۲۰ اعلام کرد که افزایش ۹۰۰ میلیون لاری نسبت به سال قبل، کاملاً در خدمت مردم خواهد بود. به گفته او، «این بودجه به گونهای تنظیم شده که بیشترین نفع را برای شهروندان گرجستان به همراه داشته باشد؛ از افزایش حقوق بازنشستگان گرفته تا ارتقای خدمات اجتماعی و آموزشی.»
در واقع، در مرکز این لایحه، رویکردی انسانی و اجتماعی مشاهده میشود که تلاش دارد میان توسعه اقتصادی و عدالت اجتماعی تعادل برقرار کند. دولت گرجستان با تأکید بر لزوم کاهش شکاف درآمدی و بهبود سطح زندگی اقشار آسیبپذیر، بخش قابل توجهی از منابع مالی را به نظام بازنشستگی، معلولان و بخش آموزش اختصاص داده است.
منبع: agenda.ge
جزئیات کلان بودجه
از مجموع ۱۴.۲ میلیارد لاری بودجه، حدود ۱۲.۹۹ میلیارد لاری از منابع داخلی تأمین خواهد شد، در حالی که ۴۵ میلیون لاری به عنوان کمک بلاعوض و ۱.۱۷ میلیارد لاری از محل وامها و اقساط بینالمللی پیشبینی شده است.
این بودجه دربرگیرنده چند محور اصلی است:
-
توسعه زیرساختها و مناطق خودگردان
-
حمایت از بازنشستگان و معلولان
-
افزایش حقوق معلمان
-
تقویت نظام آموزشی و علمی کشور
-
ارتقای امنیت و کارایی نهادهای انتظامی و دفاعی
-
حمایت از کسبوکارهای کوچک و متوسط
توزیع بودجه بین وزارتخانهها
بر اساس لایحه ارائهشده، وزارتخانههای مختلف سهم متفاوتی از این بودجه خواهند داشت. بزرگترین سهم متعلق به وزارت آوارگان مناطق اشغالشده، کار، بهداشت و امور اجتماعی است که با ۴.۳۴ میلیارد لاری (حدود ۱.۴۶ میلیارد دلار) در صدر قرار دارد. این رقم نشاندهنده تمرکز ویژه دولت بر بهبود خدمات درمانی، بیمه اجتماعی و حمایت از اقشار آسیبپذیر است.
وزارت توسعه منطقهای و زیرساختها با ۲.۰۷ میلیارد لاری در جایگاه دوم قرار دارد. این بخش نقشی کلیدی در رشد اقتصادی، بهویژه از طریق توسعه جادهها، پروژههای آبرسانی، و زیرساختهای شهری و روستایی ایفا میکند.
وزارت آموزش، علوم، فرهنگ و ورزش با ۱.۶۴ میلیارد لاری سومین سهم بزرگ بودجه را به خود اختصاص داده است. این وزارتخانه مأموریت دارد تا با افزایش کیفیت آموزش، مدرنسازی مدارس و حمایت از پژوهشهای علمی، زمینهساز تربیت نیروی انسانی ماهر برای آینده کشور شود.
در حوزه امنیت و دفاع، وزارت دفاع بودجهای معادل ۸۸۰ میلیون لاری و وزارت امور داخلی حدود ۷۷۰ میلیون لاری دریافت خواهند کرد. این مبالغ برای حفظ ثبات داخلی و تقویت بنیه دفاعی کشور اختصاص یافته است.
در ادامه، بودجه سایر وزارتخانهها به شرح زیر است:
-
وزارت اقتصاد و توسعه پایدار: ۳۶۴ میلیون لاری
-
وزارت حفاظت از محیط زیست و کشاورزی: ۳۵۳ میلیون لاری
-
وزارت دادگستری: ۲۰۳ میلیون لاری
-
وزارت امور خارجه: ۱۵۹ میلیون لاری
-
وزارت دارایی: ۹۳ میلیون لاری
اولویتهای اصلی: آموزش، زیرساخت و اشتغال
بخش آموزش از جمله حوزههایی است که رشد چشمگیری در بودجه سال ۲۰۲۰ دارد. بیش از ۱.۸ میلیارد لاری برای توسعه آموزش و پرورش، نوسازی مدارس، آموزش معلمان و تقویت دانشگاهها اختصاص یافته است. دولت اعلام کرده هدف از این افزایش، ایجاد نظام آموزشی مدرن و رقابتپذیر با استانداردهای اروپایی است.
در حوزه زیرساخت، بیش از ۳.۷ میلیارد لاری برای تأمین مالی پروژههای راهسازی، حملونقل عمومی، آب و فاضلاب و توسعه شهری هزینه خواهد شد. این سرمایهگذاریها نه تنها رشد اقتصادی را تحریک میکنند، بلکه زمینه اشتغالزایی گستردهای را نیز فراهم میسازند.
همچنین حدود ۲۴۰ میلیون لاری برای حمایت از کسبوکارهای کوچک و متوسط (SMEs) اختصاص یافته است. دولت معتقد است که تقویت این بخش میتواند به رشد پایدار اقتصادی و کاهش وابستگی کشور به واردات کمک کند.
بودجه امنیت، دفاع و سیاست خارجی
با وجود تمرکز بودجه بر رفاه شهروندان، دولت گرجستان اهمیت امنیت و ثبات داخلی را نادیده نگرفته است. بودجه وزارت دفاع و وزارت کشور با مجموع بیش از ۱.۶۵ میلیارد لاری، قرار است صرف ارتقای تجهیزات نظامی، آموزش نیروها و بهبود زیرساختهای امنیتی شود.
از سوی دیگر، وزارت امور خارجه با بودجهای حدود ۱۵۹ میلیون لاری مأموریت دارد تا روابط بینالمللی کشور را بهویژه با اتحادیه اروپا و شرکای منطقهای تقویت کند. سیاست خارجی گرجستان در سالهای اخیر بهطور فزایندهای بر ادغام در ساختارهای اروپایی و همکاری اقتصادی با غرب متمرکز بوده است.
جهتگیری بودجه ۲۰۲۰ در چشمانداز اقتصادی گرجستان
بودجه سال ۲۰۲۰ در شرایطی تدوین شد که اقتصاد گرجستان طی چند سال گذشته روندی باثبات اما شکننده را تجربه کرده بود. رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) در سال ۲۰۱۹ حدود ۵ درصد بود و دولت تلاش میکرد با حفظ این روند، زیرساختهای حیاتی کشور را تقویت کند. در همین راستا، تمرکز بر پروژههای عمرانی، آموزش و سلامت عمومی به عنوان موتورهای رشد پایدار در نظر گرفته شده است.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که افزایش بودجههای اجتماعی و آموزشی، اگر با مدیریت شفاف و بهرهوری بالا همراه باشد، میتواند موجب بهبود کیفیت زندگی و کاهش نرخ بیکاری در سالهای آینده شود. با این حال، برخی تحلیلگران هشدار دادهاند که افزایش هزینههای دولت بدون رشد متناسب درآمدها ممکن است فشار بر کسری بودجه را افزایش دهد.
