بر اساس بیانیه رسمی منتشرشده در وبسایت «شورای فدرال سوئیس»، از اول اکتبر سال جاری، گرجستان بهعنوان یکی از کشورهای «امن» در فهرست رسمی دولت سوئیس قرار گرفته است. این تصمیم، نهتنها در سیاست مهاجرتی سوئیس تأثیرگذار است، بلکه پیامی روشن از سوی این کشور به اتحادیه اروپا و نهادهای بینالمللی درباره وضعیت سیاسی و حقوق بشری گرجستان به شمار میرود.
تعریف کشور امن و معیارهای سوئیس
بر پایه سیاستهای مهاجرتی سوئیس، عنوان «کشور امن» به کشورهایی اطلاق میشود که در آنها حقوق بشر رعایت میشود، ثبات سیاسی برقرار است، و شهروندان آن کشور از تهدیدات گستردهای مانند جنگ، شکنجه یا آزار سیستماتیک رنج نمیبرند. همچنین، کشور باید از سیستم قضایی و خدمات اجتماعی کارآمدی برخوردار باشد و خطر بازگشت اجباری مهاجران به شرایط غیرانسانی در آن وجود نداشته باشد.
شورای فدرال سوئیس در توضیح تصمیم اخیر خود تأکید کرده است که معیارهای انتخاب شامل ارزیابیهای نهادهایی مانند اتحادیه اروپا، سازمان ملل متحد و سایر سازمانهای بینالمللی است. این ارزیابیها بر مبنای گزارشهای سالانه حقوق بشر، شاخصهای ثبات سیاسی، و وضعیت نظام سلامت عمومی انجام میشوند.
با افزودن گرجستان به این فهرست، این کشور در کنار کشورهایی مانند آلبانی، بوسنی و هرزگوین، صربستان، مقدونیه شمالی، مولداوی (بهجز منطقه ترنسنیستریا)، و مغولستان قرار میگیرد. در میان کشورهای غیراروپایی، نامهایی مانند بنین، بورکینافاسو، غنا و هند نیز در این فهرست دیده میشود.
پیامدهای تصمیم سوئیس برای شهروندان گرجی
به گفته مقامات سوئیسی، قرار گرفتن گرجستان در فهرست کشورهای امن به معنای آن است که درخواستهای پناهندگی از سوی اتباع گرجی بهطور خودکار بررسی سریعتری خواهند داشت و احتمال رد شدن آنها افزایش مییابد. این تصمیم عملاً مسیر پناهندگی برای بسیاری از شهروندان گرجستان را محدودتر میکند.
از سوی دیگر، دولت سوئیس اعلام کرده است که بازگشت شهروندان گرجستان به کشورشان اکنون «منطقی و امن» تلقی میشود، زیرا شرایط داخلی این کشور از نظر سیاسی و اقتصادی باثبات ارزیابی شده است. بر همین اساس، گرجستان در آینده نزدیک ممکن است در سایر کشورهای عضو شنگن نیز در فهرست کشورهای امن قرار گیرد.
افزایش درخواستهای پناهندگی از سال ۲۰۱۷
بر اساس آمار رسمی، از پاییز سال ۲۰۱۷ تعداد درخواستهای پناهندگی شهروندان گرجی در سوئیس به شکل چشمگیری افزایش یافته است. کارشناسان علت اصلی این روند را لغو رژیم ویزا میان گرجستان و کشورهای عضو اتحادیه اروپا و شنگن میدانند. طبق توافق انجامشده در همان سال، شهروندان گرجی میتوانستند بدون نیاز به ویزا برای مدت کوتاه به حوزه شنگن سفر کنند.
اما برخی از این سفرها با هدف اقامت بلندمدت یا درخواست پناهندگی انجام شد، که در نتیجه، فشارهایی بر سیستم مهاجرتی کشورهای اروپایی از جمله سوئیس وارد کرد. دولت سوئیس اکنون با اعلام گرجستان بهعنوان کشور امن، درصدد است تا از روند رو به رشد درخواستهای غیرموجه پناهندگی جلوگیری کند.
وضعیت حقوق بشر و ثبات سیاسی در گرجستان
گرجستان از سال ۲۰۰۳، پس از «انقلاب گل رز»، مسیر اصلاحات سیاسی و اقتصادی گستردهای را طی کرده است. این کشور با تمرکز بر دموکراتیزهکردن ساختار حکومتی، تقویت نهادهای مدنی، و تلاش برای پیوستن به اتحادیه اروپا، توانسته جایگاه خود را در منطقه قفقاز جنوبی بهعنوان کشوری نسبتاً باثبات تثبیت کند.
با وجود برخی چالشها از جمله تنشهای سیاسی داخلی و روابط پیچیده با روسیه، گزارشهای بینالمللی نشان میدهند که گرجستان از نظر شاخص آزادی رسانه، مبارزه با فساد، و توسعه نهادهای حقوقی پیشرفت قابلتوجهی داشته است. این روند، بهویژه در مقایسه با کشورهای همسایه، از دیدگاه دولتهای اروپایی نشانهای مثبت از تعهد گرجستان به اصول دموکراسی تلقی میشود.
تحلیل کارشناسان: پیامی فراتر از مهاجرت
برخی تحلیلگران تصمیم سوئیس را نهتنها اقدامی در حوزه سیاست مهاجرت، بلکه نوعی تأیید ضمنی بر مسیر اروپایی گرجستان میدانند. از دید این کارشناسان، وقتی کشوری در فهرست کشورهای امن قرار میگیرد، بهنوعی تأیید میشود که ساختار سیاسی و اجتماعی آن به سطحی از اعتماد بینالمللی رسیده است.
در گفتوگویی با شبکه ۱TV گرجستان، یک کارشناس سیاست اروپایی اظهار داشت:
«قرار گرفتن گرجستان در فهرست کشورهای امن سوئیس، نشانهای است از اینکه تلاشهای دولت گرجستان در جهت تقویت نهادهای دموکراتیک و اصلاحات اقتصادی مورد توجه جامعه بینالمللی قرار گرفته است. این تصمیم میتواند به روند مذاکرات گرجستان برای عضویت در اتحادیه اروپا نیز کمک کند.»
پیامدهای احتمالی برای روابط گرجستان و اروپا
از دید بسیاری از ناظران، این تصمیم میتواند تأثیر مثبتی بر روابط گرجستان با کشورهای اروپایی داشته باشد. سوئیس اگرچه عضو اتحادیه اروپا نیست، اما در سیاستهای مهاجرتی و امنیتی منطقه شنگن نقش فعالی دارد. به همین دلیل، تصمیم شورای فدرال ممکن است الگوی مشابهی برای کشورهای اروپایی دیگر ایجاد کند.
در عین حال، دولت گرجستان نیز از این تصمیم استقبال کرده و آن را نشانهای از اعتماد بینالمللی به اصلاحات سیاسی و اقتصادی این کشور دانسته است. وزارت خارجه گرجستان در بیانیهای اعلام کرد:
«شناخت گرجستان بهعنوان کشور امن از سوی دولت سوئیس، تأییدی است بر مسیر درست توسعه پایدار، حاکمیت قانون و احترام به حقوق بشر در گرجستان.»
اقامت گرجستان | سرمایه گذاری در گرجستان | خرید ملک در گرجستان | مهاجرت به گرجستان
منبع:۱tv.ge
