وزیر اقتصاد و توسعه پایدار گرجستان، ناتیا تورناوا، در سفری رسمی به باکو با الهام علیاف، رئیسجمهوری جمهوری آذربایجان، دیدار کرد تا درباره موضوعات کلیدی در زمینههای اقتصاد، حملونقل، انرژی و تجارت دوجانبه گفتگو کند. این دیدار بخشی از تلاشهای مستمر دو کشور برای تعمیق همکاریهای راهبردی و تقویت ثبات اقتصادی و سیاسی در منطقه قفقاز جنوبی به شمار میرود.
محورهای اصلی دیدار: انرژی، حملونقل و صلح منطقهای
به گفته منابع رسمی، در این نشست دو جانبه، پروژههای مشترک انرژی و حملونقل با اهمیت جهانی از جمله موضوعات اصلی مورد بحث بودند. وزیر اقتصاد گرجستان و رئیسجمهور آذربایجان بر ضرورت ادامه همکاری در پروژههایی مانند خط لوله گاز قفقاز جنوبی، راهآهن باکو–تفلیس–قارص و کریدور میانی ترانسخزر تأکید کردند — پروژههایی که نه تنها برای دو کشور بلکه برای اتصال آسیا و اروپا نقشی حیاتی دارند.
تورناوا در این دیدار بر این نکته تأکید کرد که صلح و ثبات در منطقه پیششرط توسعه اقتصادی است و افزود:
«پروژههای مشترک ما زمانی به ثمر خواهند نشست که منطقه در آرامش و ثبات باشد. امنیت اقتصادی و سیاسی، پایهگذار آیندهای مشترک برای گرجستان و آذربایجان است.»
الهام علیاف نیز در سخنان خود ضمن ابراز خرسندی از سطح فعلی روابط میان دو کشور، از نقش گرجستان به عنوان یکی از شرکای قابل اعتماد جمهوری آذربایجان در قفقاز جنوبی یاد کرد و گفت که توسعه همکاریهای اقتصادی و ترانزیتی میان باکو و تفلیس، به نفع کل منطقه خواهد بود.
روابط تجاری در مسیر رشد
بر اساس دادههای رسمی سال ۲۰۱۸، جمهوری آذربایجان یکی از شرکای تجاری اصلی گرجستان بوده است. در آن سال، حجم گردش مالی تجارت خارجی میان دو کشور به ۱٫۰۹ میلیارد دلار رسید که نشاندهنده سهم قابل توجهی از تجارت خارجی گرجستان است. بهویژه در زمینه صادرات انرژی، فرآوردههای نفتی، و محصولات کشاورزی، آذربایجان یکی از منابع مهم وارداتی برای گرجستان محسوب میشود.
در همان سال، آذربایجان بزرگترین سرمایهگذار خارجی در گرجستان بود و حدود ۱۹٫۵ درصد از کل سرمایهگذاریهای خارجی مستقیم را به خود اختصاص داد. بخش عمده این سرمایهگذاریها در حوزههای انرژی، زیرساختهای حملونقل و مخابرات انجام شده است. این روند همچنان در سالهای اخیر ادامه یافته و آمارها نشان میدهد که سرمایهگذاریهای آذربایجان در گرجستان نه تنها از نظر حجم، بلکه از نظر تنوع بخشها نیز افزایش یافته است.
همکاری در گردشگری و توسعه بازار مشترک
در ادامه این دیدارها، وزیر اقتصاد گرجستان همچنین با شاهین مصطفایف، وزیر اقتصاد جمهوری آذربایجان، ملاقات کرد. محور اصلی این گفتگوها گسترش همکاریهای دوجانبه در حوزه گردشگری و ایجاد بازار مشترک اقتصادی میان دو کشور بود.
تورناوا در سخنان خود اظهار داشت که گرجستان و آذربایجان، با توجه به موقعیت جغرافیایی راهبردی و شبکه حملونقل در حال توسعه، میتوانند به یک بازار منطقهای جذاب برای سرمایهگذاران بینالمللی تبدیل شوند. او افزود:
«بازار مشترک ما نه تنها برای گردش مالی و حملونقل کالا، بلکه برای توسعه گردشگری و تبادل فرهنگی نیز اهمیت دارد. ما در مسیر ایجاد یک راهرو لجستیکی مشترک هستیم که میتواند در سطح بینالمللی به عنوان مسیر جایگزین شرق–غرب مطرح شود.»
به گفته مصطفایف، دو کشور توافق کردهاند که در آینده نزدیک یک مجمع تجاری مشترک میان گرجستان و آذربایجان برگزار کنند تا شرکتها و نهادهای اقتصادی دو طرف بتوانند فرصتهای سرمایهگذاری را بررسی کنند. تمرکز این مجمع بر پروژههای انرژی، حملونقل و لجستیک خواهد بود — حوزههایی که ستون فقرات روابط اقتصادی میان دو کشور به شمار میرود.
چشمانداز پروژههای مشترک: از راهرو لجستیکی تا انرژی سبز
تورناوا و مصطفایف همچنین بر ایده راهرو لجستیکی مشترک گرجستان و آذربایجان تأکید کردند؛ طرحی که هدف آن ایجاد شبکهای کارآمد برای انتقال کالا میان اروپا و آسیا از طریق قفقاز جنوبی است. این پروژه میتواند موقعیت استراتژیک دو کشور را در تجارت جهانی تقویت کند و نقش آنها را در پروژه بزرگتر «کریدور میانی» ارتقا دهد — مسیری که چین را از طریق آسیای مرکزی، دریای خزر، آذربایجان و گرجستان به ترکیه و اروپا متصل میکند.
در کنار توسعه زیرساختهای لجستیکی، دو کشور در حال بررسی پروژههای انرژی تجدیدپذیر و انتقال برق سبز به اروپا نیز هستند. گرجستان با ظرفیت بالای انرژی آبی و آذربایجان با منابع غنی گاز و انرژی خورشیدی، میتوانند مکمل یکدیگر در بازار انرژی منطقه باشند.
گرجستان و آذربایجان در چارچوب منطقهای و بینالمللی
روابط میان گرجستان و آذربایجان همواره ستون ثبات در منطقه قفقاز جنوبی محسوب شده است. از زمان استقلال دو کشور در دهه ۱۹۹۰، باکو و تفلیس روابط دیپلماتیک، اقتصادی و فرهنگی نزدیکی داشتهاند. پروژههایی چون خط لوله باکو–تفلیس–جیهان، راهآهن باکو–تفلیس–قارص و خط لوله گاز قفقاز جنوبی از نتایج ملموس این همکاری هستند که نه تنها به توسعه اقتصادی، بلکه به افزایش استقلال انرژی منطقه نیز کمک کردهاند.
همچنین در چارچوب مجامع بینالمللی مانند GUAM (سازمان همکاریهای اقتصادی میان گرجستان، اوکراین، آذربایجان و مولداوی)، دو کشور همواره در زمینه امنیت منطقهای، تجارت آزاد و توسعه حملونقل همکاری داشتهاند.
دعوت از آذربایجان برای حضور در مجمع جاده ابریشم تفلیس
در پایان دیدار، وزیر اقتصاد گرجستان از جمهوری آذربایجان دعوت کرد تا در سومین مجمع بینالمللی جاده ابریشم تفلیس که از ۲۲ تا ۲۳ اکتبر برگزار میشود، با حضور مقامات عالیرتبه شرکت کند. تورناوا تأکید کرد که حضور فعال آذربایجان در این رویداد، فرصت مناسبی برای معرفی توانمندیهای دو کشور در زمینه حملونقل، انرژی و سرمایهگذاری منطقهای خواهد بود.
