در سالهای اخیر، گرجستان با گامهایی بلند در مسیر توسعه زیرساختهای علمی و فناوری، تلاش کرده جایگاه خود را بهعنوان یکی از قطبهای نوظهور آموزشی منطقه قفقاز تثبیت کند. یکی از برجستهترین مصادیق این تحول، پروژه عظیم «دانشگاه بینالمللی کوتایسی» (Kutaisi International University – KIU) است؛ طرحی با بودجهای بالغ بر یک میلیارد یورو که نهتنها بزرگترین سرمایهگذاری در حوزه آموزش عالی گرجستان محسوب میشود، بلکه نخستین دانشگاه ایالتی است که پس از استقلال این کشور در سال ۱۹۹۱ از نو بنیانگذاری شده است.
این دانشگاه در شهری ساخته میشود که به لحاظ جغرافیایی در قلب گرجستان قرار دارد و از دیرباز بهعنوان یکی از مراکز فرهنگی و علمی کشور شناخته میشود. پروژه دانشگاه بینالمللی کوتایسی با هدف ایجاد یک مرکز آموزش و پژوهش در سطح جهانی طراحی شده و نخستین پذیرش دانشجویان خود را در سپتامبر ۲۰۲۰ آغاز کرد. در فاز نخست، رشتههایی چون ریاضیات، علوم کامپیوتر و مدیریت به دانشجویان ارائه میشود؛ رشتههایی که انتخاب آنها با توجه به نیاز بازار کار بینالمللی و تمرکز بر رشد اقتصادی دیجیتال گرجستان انجام گرفته است.
سرمایهگذاری بنیاد کارتو و نقش بیدزینا ایوانیشویلی
پروژه دانشگاه بینالمللی کوتایسی بهطور کامل توسط بنیاد کارتو (Kartu Foundation) تأمین مالی شده است؛ بنیادی که توسط بیدزینا ایوانیشویلی، نخستوزیر پیشین گرجستان و رئیس حزب حاکم «رویای گرجستان» تأسیس شده است. ایوانیشویلی که از ثروتمندترین چهرههای کشور و یکی از مؤثرترین شخصیتهای سیاسی دو دهه اخیر گرجستان محسوب میشود، این پروژه را تحقق یکی از رویاهای دیرینه خود برای نوسازی نظام آموزشی کشور میداند.
در هنگام معرفی رسمی پروژه در تفلیس، نمایندگان بنیاد کارتو اعلام کردند که دانشگاه بینالمللی کوتایسی قرار است به «مرکز بینالمللی علوم و فناوری در منطقه قفقاز» تبدیل شود و با تربیت نسل جدیدی از دانشمندان، مدیران و کارآفرینان، به رشد پایدار اقتصاد ملی گرجستان کمک کند.
منیع: agenda.ge
الگوگیری از دانشگاه فنی مونیخ
یکی از ویژگیهای قابلتوجه این پروژه، همکاری مستقیم آن با دانشگاه فنی مونیخ (Technical University of Munich – TUM)، یکی از معتبرترین مراکز علمی اروپا است.
سیستم مدیریتی، آییننامههای آموزشی، و روند انتخاب اعضای هیئت علمی و پژوهشگران در دانشگاه کوتایسی، کاملاً بر اساس مدل مدیریتی دانشگاه فنی مونیخ طراحی شده است.
به گفته میخایل چکنکللی، مشاور نخستوزیر در امور آموزش، این همکاری نهتنها در سطح ساختار اداری و آموزشی بلکه در زمینه فناوریهای آموزشی نوین نیز گسترش مییابد. او در زمان معرفی پروژه اعلام کرد:
«دانشگاه بینالمللی کوتایسی ترکیبی از آموزش حضوری و آموزش آنلاین ارائه خواهد داد. بسیاری از استادان برجسته گرجی که در دانشگاههای خارجی مشغول تدریس هستند، در این طرح شرکت خواهند کرد و بهصورت آنلاین دروس خود را ارائه میدهند.»
مدیریت این دانشگاه به پروفسور ولفگانگ هرمان، رئیس وقت دانشگاه فنی مونیخ، سپرده شده است؛ تصمیمی که نشاندهنده جدیت مقامات گرجی در ایجاد استانداردهای آموزشی بینالمللی در این نهاد جدید است.
جزئیات ساخت و زیرساختهای فیزیکی
عملیات ساخت فاز نخست این دانشگاه از سال ۲۰۱۶ آغاز شد. مساحت کل پروژه حدود ۱۷۰ هزار متر مربع است و در فاز اول شامل سه ساختمان آموزشی، سه خوابگاه دانشجویی، یک مجموعه مسکونی ویژه اعضای هیئت علمی، یک کتابخانه مرکزی و سالن غذاخوری میشود.
در فازهای بعدی، قرار است دو ساختمان دانشگاهی جدید، یک مرکز درمانی هادرون (Hadron Therapy Center)، یک کلینیک دانشگاهی، آزمایشگاههای تخصصی و مراکز تحقیقاتی پیشرفته به این مجموعه اضافه شود.
ایجاد مرکز درمانی هادرون، که از فناوریهای پیشرفته برای درمان سرطان بهره میبرد، نشان از پیوند میان آموزش، پژوهش و خدمات درمانی در این دانشگاه دارد — مدلی که در کشورهای پیشرفته رواج دارد و به ارتقای کیفیت علمی و نوآوری کمک شایانی میکند.
از ایده تا اجرا: روند شکلگیری دانشگاه
ایده ساخت دانشگاه بینالمللی کوتایسی برای نخستینبار در سال ۲۰۱۲ توسط بیدزینا ایوانیشویلی مطرح شد. این طرح در تاریخ ۸ سپتامبر ۲۰۱۶ بهصورت رسمی معرفی و کلنگ آن با حضور مقامات عالیرتبه کشور به زمین زده شد.
به گفته مسئولان بنیاد کارتو، هدف از این پروژه ایجاد دانشگاهی است که بتواند به جذب استعدادهای برتر منطقه کمک کند و مانع مهاجرت نخبگان گرجی به سایر کشورها شود. همچنین، دولت گرجستان امید دارد این پروژه به تبدیل کشور به یکی از مقاصد تحصیلی محبوب در اروپای شرقی و قفقاز منجر شود.
دانشگاهی برای آینده دیجیتال گرجستان
دانشگاه بینالمللی کوتایسی نهتنها در پی ایجاد یک محیط آکادمیک باکیفیت است، بلکه بهدنبال تربیت نیروی انسانی برای اقتصاد دیجیتال گرجستان است. تمرکز بر رشتههایی چون علوم کامپیوتر، فناوری اطلاعات و مدیریت مدرن نشان میدهد که طراحان پروژه به اهمیت گذار از اقتصاد سنتی به اقتصاد دانشبنیان آگاهند.
در سالهای اخیر، دولت گرجستان برنامههای متعددی برای دیجیتالیسازی خدمات دولتی، توسعه صنعت استارتاپ، و جذب سرمایهگذاری در حوزه فناوری اجرا کرده است. وجود چنین دانشگاهی در کوتایسی، میتواند نقشی کلیدی در تأمین نیروی متخصص برای این تحولات ایفا کند.
همکاریهای بینالمللی و جذب اساتید خارجی
بنیاد کارتو اعلام کرده که دانشگاه کوتایسی از همان ابتدای کار، اساتید و پژوهشگران گرجی و بینالمللی را به خدمت خواهد گرفت و همکاری گستردهای با مراکز علمی برجسته جهان برقرار میکند. این رویکرد به گرجستان امکان میدهد تا از آخرین دستاوردهای علمی جهانی بهرهمند شود و دانشجویان آن به شبکهای گسترده از فرصتهای بینالمللی دسترسی پیدا کنند.
از سوی دیگر، بخشی از آموزشها به زبان انگلیسی ارائه میشود تا دانشگاه بتواند دانشجویان خارجی را نیز جذب کند. این مسئله نهتنها به تنوع فرهنگی محیط دانشگاه کمک میکند بلکه به ارتقای جایگاه گرجستان در میان کشورهای میزبان آموزش عالی بینالمللی میانجامد.
تأثیر اقتصادی و اجتماعی پروژه
پروژه یک میلیارد یورویی دانشگاه بینالمللی کوتایسی، افزون بر تأثیرات آموزشی، پیامدهای اقتصادی قابلتوجهی نیز دارد. در جریان ساخت و بهرهبرداری از این مجموعه، صدها فرصت شغلی برای کارگران، مهندسان، اساتید و کارکنان اداری ایجاد شده است. همچنین انتظار میرود افتتاح دانشگاه به رونق اقتصادی شهر کوتایسی و مناطق اطراف آن، از طریق افزایش تقاضا برای مسکن، خدمات و گردشگری آموزشی، کمک کند.
به باور کارشناسان، این پروژه میتواند الگویی برای توسعه متوازن در گرجستان باشد؛ الگویی که بر پایه سرمایهگذاری در آموزش، نوآوری و منابع انسانی شکل گرفته است.




